Lęk to uczucie, które – jak podaje definicja słownikowa – charakteryzuje się trwogą, obawą i niepokojem wobec kogoś lub czegoś. Nie należy mylić lęku ze strachem, ponieważ strach przeważnie wiąże się z jakimś autentycznym zagrożeniem zewnętrznym, natomiast w przypadku lęku nie sposób mówić o związku przyczynowo-skutkowym pomiędzy realnym zagrożeniem a uczuciem niepokoju. Każdy w życiu odczuwa nieraz lęk, jednakże nie każdy potrafi lęk opanować. Nerwica lękowa jest obecnie chorobą, którą leczy się trudno i nieraz bardzo długo.

Do objawów nerwicy lękowej należy przede wszystkim niczym nieuzasadniony lęk, obawa przed zagrożeniem zewnętrznym, obawa przed utratą bliskich, przed wyjściem z domu. Chory odczuwa permanentny niepokój, wszędzie widzi zagrożenie, najzwyklejsze nawet czynności dnia codziennego obarczone są obawą przed niepowodzeniem, porażką, zniszczeniem. Nerwica lękowa (zespół lęku uogólnionego) sprawia, że człowiek nie potrafi się zrelaksować, odpocząć, wrzucić – jak mówi współczesna młodzież – na luz. Chory żyje w nieustannym przekonaniu o nieuchronności pewnych wydarzeń, fatalistyczne myślenie nie pozwala normalnie funkcjonować, cieszyć się życiem. Nerwica lękowa odbiera brak pewności siebie, życiową odwagę, chęć współpracy i rywalizacji, chory alienuje się i zrywa kontakty z bliskimi, bo boi się negatywnej opinii ze strony znajomych i przyjaciół. Życie we współczesnych społeczeństwach nie sprzyja choremu, który obawia się, że otoczenie potraktuje go jak psychicznie chorego i nie pomoże w przezwyciężeniu schorzenia.

Nerwica lękowa może być spowodowana wypadkiem, dramatycznym przeżyciem, utratą bliskiej osoby, urazem głowy, długotrwałymi sytuacjami stresowymi. Często lekarze nie są w stanie stwierdzić wyraźnej przyczyny nerwicy lękowej. Obecnie w medycynie utrzymuje się stanowisko, w myśl którego przypadłość ta bierze się w wyniku kombinacji wielu czynników: genetycznej struktury organizmu, biologicznych jego uwarunkowań oraz doświadczeń życiowych, które często wiążą się z okresem dzieciństwa i dorastania.

Nerwica lękowa może przejść u chorego w stany fobiczne, które polegają na panicznej obawie przed konkretnym zjawiskiem, przedmiotem, zwierzęciem, przed określoną czynnością. Do odmian nerwicy lękowej należą takie choroby jak agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią), klaustrofobia (lęk przed zamkniętą przestrzenią, ciasnymi pomieszczeniami), arachnofobia (lęk przed pająkami), mizofobia (lęk przed zabrudzeniami i zanieczyszczeniami), karcinofobia (lęk przed chorobą nowotworową), aerofobia (lęk przed powietrzem), akarofobia (lęk przed roztoczami). Nie sposób wymienić choćby większej części fobii, człowiek może panikować w obliczu niemalże wszystkiego, co wydaje się mu szczególnie niebezpieczne, groźne dla zdrowia i życia.

Nerwica lękowa może skutkować także różnymi innymi przypadłościami, może doprowadzić do zaburzeń rytmu serca, nadciśnienia, palpitacji, bólów i zawrotów głowy, bezsenności, schorzeń żołądkowych.

Decydujące jest przy leczeniu nerwicy lękowej rozpoznanie choroby. Cierpiący na stany lękowe powinien reagować na wszelkie niepokojące oznaki i udać się do lekarza po poradę. Niestety, nerwica lękowa jest przypadłością, którą specjalista może rozpoznać i trafnie zdiagnozować nieraz dopiero po wielu miesiącach od pojawienia się pierwszych symptomów chorobowych. Nieraz trudno określić, czy poczucie lęku jest poważnym stanem nerwicowym, czy też przejściowym i niegroźnym okresem lekkiego załamania psychicznego.

Nerwicę lękową leczy się za pomocą farmakoterapii lub psychoterapii. Benzodiazepiny skutecznie łagodzą objawy lękowe, jednak nie zaleca się dłuższego ich stosowania, ponieważ lek ten ma silnie uzależniające właściwości; czasem stosuje się preparaty stymulujące poziom serotoniny w mózgu (serotonina jest ważnym neuroprzekaźnikiem odpowiadającym min. za sen, popęd seksualny, nieraz zwana jest hormonem szczęścia). Długofalowe leczenie wymaga seansów psychoterapeutycznych, zarówno w formie grupowej, jak i indywidualnej. Psychoterapia pomaga wyjść z choroby wielu cierpiącym na zaburzenia nerwicowe ludziom na całym świecie.