Choroba Hodgkina jest nowotworem złośliwym układu limfatycznego, rodzajem chłoniaka. Istnieje około 30 rodzajów chłoniaków; wszystkie pozostałe znane są jako chłoniaki nie-Hodgkinowskie.

W Polsce każdego roku choroba Hodgkina rozwija się u około 600 osób. Typowy wiek zachorowania to 15-25 lat. Choroba występuje również w wieku późniejszym, u osób powyżej 60. roku życia - u mężczyzn ryzyko rozwoju choroby jest nieznacznie większe niż u kobiet.

Przyczyna choroby Hodgkina nie jest znana. Osoby, które przebyły mononukleozę zakaźną (choroba wywoływana przez wirus Epsteina-Barr), są nieco bardziej narażone na chorobę Hodgkina, ale ponad połowa osób, u których rozwinął się nowotwór, nie chorowała na mononukleozę zakaźną. U osób z obniżoną odpornością np. z AIDS lub po transplantacji narządów — również istnieje nieco większe ryzyko rozwoju tego nowotworu.

OBJAWY
• Niebolesne, powiększone węzły chłonne.
• Gorączka i poty nocne.
• Chudnięcie.
• Osłabienie.
• Kaszel i krótki oddech.
• Świąd skóry.
• Powiększenie wątroby lub śledziony.

Komórki chłoniaka rozwijają się głównie w węzłach chłonnych, więc dominującym objawem jest ich powiększenie, co najwcześniej można zauważyć na szyi, pod pachami i w pachwinach. Węzły chłonne zazwyczaj są niebolesne. Choroba może rozwinąć się w jednym węźle lub grupie węzłów.

Czasami powiększone węzły chłonne w klatce piersiowej lub jamie brzusznej dają inne objawy, ponieważ uciskają na narządy wewnętrzne. Choroba może zająć m.in. wątrobę, śledzionę i płuca.

Rozpoznanie stawia się na podstawie biopsji. Węzeł jest usuwany i badany w pracowni histopatologicznej na obecność nieprawidłowych komórek.

LECZENIE

Pierwszym krokiem onkologa jest ocena stopnia złośliwości guza. Określa się także stadium nowotworu, czyli w jakim stopniu zdążył się już rozprzestrzenić w organizmie. Np. w stadium I procesem chorobowym jest objęta tylko jedna grupa węzłów chłonnych, a w stadium IV choroba rozprzestrzeniła się do wielu odległych od siebie narządów, takich jak wątroba, płuca albo kości. Istnieje również podział na grupy A i B uzależniony od występowania objawów ogólnych, takich jak gorączka, poty i chudnięcie, a także podtypy histologiczne od I—IV.

Stopień złośliwości guza i stadium choroby mają decydujące znaczenie w doborze terapii. W leczeniu stosuje się radio- i chemioterapię (w połączeniu ze steroidami). Czasami obie te metody stosuje się łącznie. W ciężkich przypadkach podaje się choremu wysokie dawki cytostatyków, co wiąże się jednak z niebezpieczeństwem uszkodzenia szpiku kostnego, dlatego równocześnie stosuje się przeszczepianie komórek macierzystych pnia. Komórki te uzyskuje się z krwi chorego i podaje po kursie chemioterapii. Można również przeszczepiać szpik allogeniczny, czyli od innej osoby z takim samym układem HLA, lub autologiczny, czyli własny szpik chorego uzyskany w okresie remisji.

Terapie alternatywne Joga, masaże i aromaterapia mogą pomóc w zwalczaniu zaburzeń snu, lęku i depresji, które często towarzyszą leczeniu nowotworu.

POWIKŁANIA

Leczenie jest uciążliwe, ma wiele działań ubocznych, takich jak nudności, wypadanie włosów, uszkodzenie szpiku kostnego. Mogą wystąpić także inne powikłania, np. niepłodność. Z wieloma z nich udaje się skutecznie walczyć lub nawet im zapobiegać.

ZAPOBIEGANIE

Nie ma możliwości zapobiegania chorobie Hodgkina, ponieważ nie jest znana jej przyczyna. Nie istnieją też żadne testy przesiewowe wykrywające tę chorobę.

ROKOWANIE

Nawet w przypadku znacznego zaawansowania choroby leczenie zwykle przynosi dobre efekty, około 90% osób udaje się wyleczyć. Rokowania mogą pogorszyć odległe niepożądane skutki radio- i chemioterapii.