asdasd
baza artykułów medycznychartykuły medyczne

Jadłowstręt psychiczny (anoreksja)



Jadłowstręt psychiczny, anorexia nervosa to choroba, która staje się na naszych oczach dramatycznym znakiem nowoczesnych czasów. Anoreksja jest przypadłością, która powoduje u chorego znaczne obniżenie wagi ciała. Chory nie przyjmuje dostatecznej ilości posiłków, w konsekwencji choroba prowadzi nie tylko do nienaturalnie niskiej wagi u pacjenta, lecz także fatalnie wpływa na organizm, który nie jest i nigdy nie będzie przygotowany na tak wielkie i intensywne okresy postne.

Anoreksja dotyczy w przeważającej mierze kobiet. Współczesna kultura popularna, media kreujące ideał modelki o wymiarach lalki Barbie znacznie wpływają na zachowania, szczególnie tych młodych, chcących jak najlepiej wyglądać kobiet. Dorastające dziewczyny boją się swej seksualności, czasem nie akceptują zmieniającego się w okresie dojrzewania ciała. Brak akceptacji swojego wyglądu, niska, znacznie zaniżona ocena wyglądu swojego ciała może w pewnych warunkach stać się przyczyną anoreksji. Pojawiają się co jakiś czas, nie w pełni jeszcze potwierdzone i zweryfikowane, doniesienia medyczne mówiące, że anoreksja może mieć podłoże biochemiczne i wiązać się z zachwianym procesem produkcji serotoniny, noradrenaliny czy dopaminy. Inne zaś badania sugerują, że jedną z przyczyn anoreksji, może być niedobór niektórych odżywczych składników w organizmie (np. cynku).

Jak wobec tego wygląda ta choroba i jak kształtuje się jej przebieg? Zacząć tu należy od pewnych niezwykle destrukcyjnych zachowań, które składają się na anorektyczną przypadłość. Chory z zaburzeniami psychicznymi, z dysmorfofobią kreuje wizję swego ciała, które rzekomo jest zniekształcone, nieestetyczne. Wyróżnia się dwie odmiany tych zaburzeń – dysmorfofobię nieurojeniową i urojeniową. Ta pierwsza polega na tym, że chory odczuwa lęk przed brzydotą, lęk, którego podłożem są zmiany nerwicowe. Dysmorfofobia urojeniowa z kolei jest zaburzeniem psychotycznym, może się objawiać przekonaniem chorego, że ciało jego jest w jakiś sposób z zewnątrz sterowane. Te dwa wymienione tu zaburzenia traktuje współczesna medycyna jako elementy jednej i tej samej choroby, jej poszczególne etapy, poziomy. Lęk przed brzydotą skutkuje nadwrażliwością związaną z wyglądem własnego ciała. Najczęściej wymieniane są tu obawy o wygląd skóry, włosów, nosa i lęk przed nadmierną – w przekonaniu chorego – wagą.

Jadłowstręt psychiczny i jadłowstręt psychiczny atypowy to dwie opisane anorektyczne formy. Psychiczny jadłowstręt to celowe działania człowieka ukierunkowane na zbicie wagi ciała. Może się odbywać ten proces za pomocą długotrwałych i intensywnych ćwiczeń; chory z premedytacją prowokuje wymioty, stosuje nieraz środki przeczyszczające i ascetyczną, głodową wręcz dietę. Mimo odczuwalnego łaknienia, chory robi wszystko, by zahamować poczucie głodu, niejednokrotnie za pomocą różnych preparatów, leków. W przypadkach jadłowstrętu psychicznego atypowego nie występują niektóre, charakterystyczne dla podstawowej formy jadłowstrętu objawy, nie występują np. zaburzenia miesiączkowe czy lęk przed otyłością.

Anoreksja prawie nigdy nie zaczyna się nagle. Z reguły kobieta chce zmienić coś w swoim wyglądzie, chce schudnąć. W tym celu postanawia prowadzić nowy, lepszy, w jej przekonaniu, tryb życia, sposób odżywiania się. Do pewnego momentu działania takie mogą nawet przynieść sporo korzyści, w ten sposób można poprawić swoją kondycję, stan zdrowia i, nieraz rzeczywiście, swój wygląd. Poważny problem natomiast zaczyna się, kiedy kobieta stawia sobie coraz to nowe, całkiem nieracjonalne cele żywieniowe, kiedy utrata wagi staje się celem samym w sobie, kiedy wygląd i waga ciała stają się obsesją, której podporządkowane są inne codzienne czynności. Obsesja na punkcie swojego wyglądu stopniowo wyniszcza organizm, pozbawia go cennych składników odżywczych, prowadzi do wyniszczenia skóry (do różnego rodzaju obrzęków, pojawiającego się meszku, łuszczenia się skóry, jej bladości), spadku ciśnienia krwi, spłycenia oddechu, bólów i zawrotów głowy, anemii. W swej najskrajniejszej formie nieleczony jadłowstręt może prowadzić do śmierci chorego (poprzez wygłodzenie lub inne powikłania chorobowe).

W skutecznym leczeniu anoreksji niezbędna wydaje się szybka reakcja otoczenia chorego, najbliższych mu osób. Nie ma zbyt wielkich szans na to, że anorektyk sam zgłosi się do lekarza, zazwyczaj to właśnie rodzina, przyjaciele mogą nakłonić chorego do podjęcia terapii. Przeważnie leczenie jest długotrwałe i trudne, polega na łączeniu psychoterapii z leczeniem ambulatoryjnym, nieraz także szpitalnym.



opublikował: david